Η εξέταση
Για την πραγματοποίηση του ενδοκολπικού υπερηχογραφήματος η ασθενής χρειάζεται να αφαιρέσει τα ρούχα της από τη μέση και κάτω και να ξαπλώσει στο εξεταστικό κρεβάτι, έχοντας τα πόδια λυγισμένα και ελαφρώς ανοιχτά. Ο ιατρός προτού εισάγει την κεφαλή του υπερήχου στον κόλπο της γυναίκας, έχει τοποθετήσει ειδικό λιπαντικό τζελ και αποστειρωμένο προφυλακτικό μιας χρήσης.
Πλεονεκτήματα ενδοκολπικού ή διακολπικού υπερηχογράφηματος
Το ενδοκολπικό ή διακολπικό υπερηχογράφημα έχει πολλά πλεονεκτήματα. Γίνεται με κενή την ουροδόχο κύστη. Είναι απλή, εύκολη και ανώδυνη εξέταση. Έχει μεγαλύτερη ευκρίνεια και αναδεικνύει τα όργανα με μεγαλύτερη λεπτομέρεια. Μπορούν έτσι να εξεταστούν γυναίκες που δυσκολεύονται να γεμίσουν την ουροδόχο κύστη (λόγω ακράτειας ή νευρολογικής διαταραχής). Η διακολπική απεικόνιση είναι επίσης πολύ καλύτερη στις παχύσαρκες γυναίκες και σε αυτές που έχουν οπίσθια κάμψη μήτρας. Με το ενδοκολπικό ή διακολπικό υπερηχογράφημα υπάρχει η δυνατότητα συμπληρωματικής μελέτης με έγχρωμο Doppler σε περιπτώσεις που αναγνωρίζεται στα έσω γεννητικά όργανα κύστη ή συμπαγής όγκος.
Είναι προφανές ότι παιδιά και ορισμένες ενήλικες εξεταζόμενες (virgo) δεν μπορούν να κάνουν ενδοκολπικό υπερηχογράφημα. Οι πολύ μεγάλες μάζες δεν μπορούν να απεικονιστούν μόνο με το διακολπικό έλεγχο ενώ πρέπει να λαμβάνεται υπόψιν ότι στην περιοχή αυτή υπάρχουν και άλλες παθολογικές οντότητες εκτός από τις γυναικολογικές. Σε περίπτωση που υπάρχει μια γυναικολογική μάζα ειδικά εάν είναι ύποπτη για κακοήθεια η γυναίκα καθοδηγείται για περαιτέρω εξετάσεις.
Κολπικός και κοιλικός υπέρηχος
Ενδείξεις
Προτείνεται να γίνεται προληπτικός έλεγχος στις γυναίκες άνω των 35 ετών μία φορά ετησίως κατά προτίμηση με ενδοκολπικό υπερηχογράφημα (στην α΄φάση του κύκλου εάν υπάρχει έμμηνος ρύση- μέχρι την 10η ημέρα του κύκλου).Μερικοί από τους τρόπους με τους οποίους μπορεί να χρησιμοποιηθεί ο υπέρηχος περιλαμβάνουν τα ακόλουθα:
- Αξιολόγηση μιας μάζας στη λεκάνη (όπως η κύστη των ωοθηκών ή ένα ινομύωμα της μήτρας)
- Αναζήτηση πιθανών αιτιών πυελικού πόνου
- Αναζήτηση αιτιών μη φυσιολογικής αιμορραγίας της μήτρας ή άλλα προβλήματα της εμμήνου ρύσεως
- Εντόπιση μιας ενδομήτρια συσκευή (IUD)
- Διερεύνηση υπογονιμότητας
O προληπτικός έλεγχος των έσω γεννητικών οργάνων επιβάλλεται αυστηρά σε:
- γυναίκες που έχουν Ca μαστού, μήτρας, ωοθηκών ή εντέρου
- στενούς συγγενείς τους ειδικά εάν οι πάσχουσες είχαν νοσήσει σε νεαρή ηλικία
- γυναίκες που έχουν γενετική προδιάθεση (BRCA1/BRCA2)
- γυναίκες που έχουν υποβληθεί σε εξωσωματική γονιμοποίηση, ορμονική υποκατάσταση ή πάσχουν από ενδομητρίωση.