Ο ρόλος της κολποσκόπησης είναι:
ο ανατομικός καθορισμός της επιθηλιακής βλάβης και η αρχική εκτίμηση της σοβαρότητας αυτής. Η κολποσκόπηση εξακολουθεί να αποτελεί ένα από τα βασικότερα εργαλεία στην αντιμετώπιση γυναικών με παθολογικό αποτέλεσμα στο test Παπανικολάου και στην έγκαιρη διάγνωση του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας.
Πρωταρχικός ρόλος της κολποσκόπησης είναι ο αποκλεισμός διηθητικού καρκίνου και ο καθορισμός της περιοχής της μέγιστης βλάβης για τη λήψη βιοψίας.
Η κολποσκόπηση
Η επίθιξη του τραχηλικού επιθηλίου με διάλυμα οξεικού οξέος 3%-5% προκαλεί τήξη των πρωτεϊνών του πυρήνα των κυττάρων και έτσι, στις περιοχές όπου υπάρχει αλλοιωμένο επιθήλιο-και όπου κατά κανόνα αυτό είναι υπερπλαστικό –εμφανίζεται λευκάζουσα απόχρωση.Το διάλυμα αυτό μπρεί να προκαλέσει ένα αίσθημα ήπιου καύσου.
Η επίθηξη με διάλυμα Lugol το οποίο είναι ένα υδατικό διάλυμα ιωδίου (δοκιμασία κατά Schiller) προκαλεί στο φυσιολογικό επιθήλιο μια έντονη φαιά χρώση, λόγω της ύπαρξης γλυκογόνου στα κύτταρα. Αντίθετα, το αλλοιωμένο επιθήλιο δεν χρώννυται λόγω του ότι τα κύτταρα του στερούνται γλυκογόνο, χωρίς όμως αυτό να αποτελεί απαραίτητα ένδειξη επιθηλιακής βλάβης.
Η κολποσκόπηση θεωρείται ικανοποιητική, όταν το σύνολο της ζώνης μετάπτωσης είναι ορατό. Αντίθετα, εάν μέρος αυτής της ζώνης ευρίσκεται στο βάθος του ενδοτραχηλικού αυλού και δεν είναι δυνατή η δια του κολποσκοπίου επισκόπησή του, απαιτείται ιδιαίτερη προσοχή ως προς την συνολική εκτίμηση του κινδύνου.
Η ύπαρξη ψευδώς αρνητικών και ψευδώς θετικών αποτελεσμάτων τόσο της κυτταρολογικής όσο και της κολποσκοπικής εξέτασης καθιστούν επιβεβλημένη την διενέργεια, αν είναι δυνατόν, και των δύο μεθόδων, ως συμπληρωματικών η μία της άλλης.
Όταν διαχωριστεί η πλέον ύποπτη περιοχή στη ζώνη μετάπλασης, τότε ο γιατρός θα προβεί σε λήψη κολποσκοπικά κατευθυνόμενης βιοψίας τραχήλου. Η αυστηρή και ανεπηρέαστη αξιολόγηση ενός διαγνωστικού τεστ, όπως το τεστ Παπανικολάου απαιτεί την επιβεβαίωση και σύγκριση της δοκιμασίας με μία σταθερή αξία (gold standard) που στην προκειμένη περίπτωση είναι η ιστολογική διάγνωση.
Συχνές ερωτήσεις για την κολποσκόπηση
Πότε κάνουμε κολποσκόπηση
Η κολποσκόπηση είναι η εξέταση που στα χέρια ενός γυναικολόγου αποτελεί ένα χρήσιμο διαγνωστικό μέσο για τη διάγνωση οποιασδήποτε βλάβης του τραχήλου, κόλπου και αιδοίου.
Συστήνεται μετά από παθολογικό Test Pap, σε έναν κλινικά ύποπτο τράχηλο και σε περιπτώσεις που δε κατέστη δυνατό να δώσουμε ένα σαφές αποτέλεσμα σε εξετάσεις διαλογής.
Μια κολποσκόπηση μπορεί επίσης να χρησιμοποιηθεί για να ανακαλύψει την αιτία κάποιων προβλημάτων όπως η ασυνήθιστη κολπική αιμορραγία (πχ. αιμορραγία μετά το σεξ).
Πώς γίνεται η εξέταση;
- Mετά από τη λήψη ενός ιατρικού ιστορικού, η γυναίκα τοποθετείται σε γυναικολογική θέση όπως κατά την εξέταση.
- Χρησιμοποιείται ένας κολποδιαστολέας προκειμένου να χωριστούν τα κολπικά τοιχώματα έτσι ώστε να μπορεί να φανεί εύκολα ο τράχηλος. Ο τράχηλος καθαρίζεται με φυσιολογικό ορό για την απομάκρυνση τραχηλικών βλεννών, κολπικών εκκρίσεων και αίματος.
- Το κολποσκόπιο τοποθετείται στο άνοιγμα του κόλπου, έξω από αυτόν. Είναι ένα τηλεσκοπικό μικροσκόπιο, το οποίο μεγενθύνει την εικόνα έως και 40 φορές.
- Με την βοήθεια του κολποσκοπίου ο γιατρός αφού ελέγξει τον τράχηλο καλα, χρησιμοποιεί ειδικές ουσίες (οξικό οξύ, Lugol) και φωτισμό, για να διαχωριστούν οι παθολογικές περιοχές από τις οποίες προήλθαν τα παθολογικά κύτταρα στο Test Pap.
- Αν υπάρχει δυσπλασία (ανάλογα με το βαθμό) είναι πιθανόν ο γιατρός να κάνει μια βιοψία. Αφαιρεί ήπια ένα δείγμα ιστού (μικρότερο από το 1/10 του μεγέθους μιας γόμας μολυβιού). Το δείγμα του ιστού τοποθετείται σε ένα μπουκαλάκι με συντηρητικό και αποστέλλεται στο εργαστήριο για εξέταση.
- Μετά την ολοκλήρωση της βιοψίας τοποθετείται στο σημείο λήψης βιοψίας με βαμβακοφόρο στυλεό, ένα διάλυμα θειϊκού σιδήρου (διάλυμα monsel) για αιμόσταση.
Θα πονέσει η κολποσκόπηση;
Η κολποσκόπηση είναι σαν μια παρατεταμένη γυναικολογική εξέταση. Η βιοψία (η οποία γίνεται μερικές φορές) κατά την διάρκεια της κολποσκόπησης μπορεί να ενοχλήσει, αλλά αυτό διαρκεί μια στιγμή. Κατά την λήψη του ιστού μερικές γυναίκες δεν αισθάνονται τίποτα ενώ άλλες περιγράφουν ένα αίσθημα “τσιμπήματος”. Ο γιατρός μπορεί να συστήσει ένα παυσίπονο μια ώρα πριν τη διαδικασία. Η κολποσκόπηση διαρκεί 10-15 λεπτά.
Μαιευτήρας Λάρισα, Γυναικολόγος ΛάρισαΚολποσκόπηση Λάρισα
Τι συμβαίνει μετά την κολποσκόπηση;
Είναι συχνά δυνατό να σας πούμε αμέσως εάν υπάρχουν μη φυσιολογικά κύτταρα στον τράχηλο σας. Αλλά όταν λαμβάνεται βιοψία, μπορεί να χρειαστούν 2 έως 4 εβδομάδες για να λάβετε τα αποτελέσματά σας της.
Το αποτέλεσμα της κολποσκόπησης ή / και της βιοψίας θα είναι είτε:
- Φυσιολογικό – περίπου 4 στα 10 άτομα δεν έχουν μη φυσιολογικά κύτταρα και συνιστάται να συνεχίσουν τον έλεγχο του τραχήλου της μήτρας όπως συστήσει ο ιατρός τους.
- Μη φυσιολογικό – περίπου 6 στα 10 άτομα έχουν μη φυσιολογικά κύτταρα στον τράχηλο τους και μπορεί να χρειαστούν άμεσα θεραπεία.
Αν ληφθεί βιοψία υπάρχει πιθανότητα η γυναίκα τις επόμενες μέρες να δει λίγες σταγόνες αίμα.
Μπορείτε να πάτε στη δουλειά ή να κάνετε οποιεσδήποτε άλλες δραστηριότητες ως συνήθως, αν και ίσως προτιμάτε να ξεκουραστείτε.
Μπορεί να υπάρχει ένα καφέ υλικό μαζί με το αίμα στο εσώρουχο σας τις επόμενες 2-4 ημέρες. Αυτό συμβαίνει λόγω της έγχυσης του διαλύματος monsel.
Πρέπει ωστόσο να αποφευχθούν οι σεξουαλικές επαφές για 10-12 μέρες. Να μην χρησιμοποιηθεί ταμπόν, κολπικές αλοιφές ή κολπικά υπόθετα αν δεν συστηθούν από το γιατρό.
Πότε πρέπει να ανησυχήσω;
Θα πρέπει να ανησυχήσετε και να συμβουλευτείτε τον γιατρό σε οποιαδήποτε βαριά αιμορραγία (βαρύτερη από το αίμα της κανονικής περιόδου) ή παρατεταμένη αιμορραγία (για περισσότερο από μία εβδομάδα), εάν δείτε ανοιχτό κόκκινο αίμα και δεν είστε στην περίοδο, εάν δείτε κολπικά υγρά με έντονη δυσοσμία ή εάν έχετε οποιοδήποτε οξύ κοιλιακό πόνο.